„Graditeljsku cjelinu – Crkva Sv. Ante Padovanskog sa župnom kućom, općina
Lukavac“, nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Nacionalni spomenik se sastoji od crkve, župne kuće i dvorišta.
Katoličku crkvu Sv. Ante Padovanskog u Lukavcu i župnu kuću (1928) projektovali
su Karl Paržik i Florijan Strauss u duhu historicizma i neoromantizma. Ovi objekti čine
značajnu i dobro očuvanu graditeljsku cjelinu, posebno kada se posmatraju u kontekstu
susjednog stambenog naselja “Filipstan“ iz austrougarskog perioda, namijenjenog stanovanju
poslovođa i istaknutih majstora obližnje Fabrike sode. Karl Paržik je bio jedan od
najznačajnijih protagonista na arhitektonskoj sceni u Bosni i Hercegovini, tokom
austrougarskog, ali i perioda između dva svjetska rata.
Krajem 19 stoljeća, nakon uspostave austrougarske vlasti u Bosni i Hercegovini,
Lukavac kod Tuzle se počinje razvijati kao industrijsko naselje. U periodu 1885/1886. godina
izvedena je pruga Doboj – Simin Han, nakon čega je pored nje započeta gradnja Fabrike sode.
Istovremeno je građeno radničko i činovničko naselje u Lukavcu. Na sjeveroistoku, na putu
prema kasnije izgrađenoj crkvi, počevši od zone zvane Petrak, izvedeno je naselje prozvano
Filipstan ili Filipovac, namijenjeno stanovanju doseljenika, odnosno fabričkih poslovođa nižih
činovnika.
Uporedo sa privrednim i urbanističkim razvojem, krajem 19. stoljeća razvija se i
katolička zajednica u Lukavcu. Godine 1910. osnovana je župa u Lukavcu. Prvobitno je ta
župa nosila naziv župa Sv. Anđela čuvara, ali vremenom mijenja u ime Sv. Ante
Padovanskog, kao zaštitnika župe.
Projekat crkve je urađen 1928. a izgradnja je započela u augustu iste godine. Gradnja
je bila povjerena građevinskoj firmi Florijana Straussa iz Tuzle. Izvedba crkve je završena
1930. godine.
Godine 1975. u župni stan u Lukavcu su se naselile Sestre kćeri Božje ljubavi.
Crkva Sv. Ante Padovanskog u Lukavcu pripada tipu jednobrodnih crkvi zidanih
kamenom i opekom sa kvadratnim svetištem na sjeverozapadu i bočno izvedenim zvonikom
na jugoistoku. Vjerski objekat ima pravougaonu tlocrtnu osnovu dimenzija 9,94 m x 26,98 m.
-
Visina objekta do strehe dvovodnog krova iznosi 10,16 m, do sljemena 13,08 m i do vrhačetverovodnog krova zvonika 25,37 m.Jugozapadno u odnosu na Crkvu na udaljenosti od 25 metara izveden je Župni stan.Tlocrtne dimenzije objekta iznose 10,90 m x 9,48 m, a spratnost Podrum + P + 1 + PotkrovljeU novije vrijeme, 2010. i 2011. godine obnavljani su pojedini dijelovi crkve
