U organizaciji Misije OSCE-a u Bosni i Hercegovini (Misija), 15. oktobra 2020. godine je održana „online” radionica za praćenje poštivanja izbornih etičkih kodeksa potpisanih od strane političkih stranaka, koalicija i nezavisnih kandidata/kandidatkinja koji/je učestvuju na Lokalnim izborima 2020. godine.
Kodeksi su potpisani u 26 lokalnih zajednica . Na događaju su prisustvovali predstavnici/ce civilnog društa i medija iz 14 lokalnih zajednica, i to: Bijeljina, Brčko, Gradačac, Jajce, Kiseljak, Kostajnica, Livno, Prijedor, Srebrenica, Srebrenik, Teslić, Trebinje, Visoko i Zenica. Tokom radionice učesnici/ce su imali priliku da čuju prezentacije o okvirnom izbornom etičkom kodeksu (kodeks), zatim o nalazima posmatranja Koalicije „Pod lupom” (Koalicija) u predizbornom periodu 2020. godine i poređenju sa principima kodeksa, sa referencom na rast/pad broja primjera neregularnosti u odnosu na ranije izbore, te smjernicama za praćenje poštivanja kodeksa u lokalnim zajednicama.
Na osnovu izlaganja i diskusije, može se izvući nekoliko zaključaka: • Kodeks obuhvata većinu nepravilnosti koje je identifikovala Koalicija „Pod lupom“ i prije početka izborne kampanje 2020. godine. Preliminarnim nalazima Koalicije se potvrđuje relevantnost odredbi kodeksa. • S obzirom na specifičnost svakog kodeksa, prije početka monitoringa potrebno je upoznati se sa odredbama kodeksa koji je potpisan u zajednici koju posmatramo. • Drugi bitan aspekt je promocija samog kodeksa, koji će biti relevantan u mjeri u kojoj svi akteri, uključujući i birače, budu svjesni njegovih principa i obaveza koje iz njega proističu za političke subjekte. S tim u vezi, jako su bitne aktivnosti svih aktera, uključujući civilno društvo i medije, na promociji kodeksa. • Kodeks posebno definiše obavezu za potpisnike/ce da upoznaju svoje članove i simpatizere sa kodeksom i njegovim principima te da ga objave na svojim web stranicama. Prvi korak u monitoringu bi bio da se provjeri koliko je potpisnika/ca ispoštovalo ovu odredbu. • Također, treba pratiti koliko i kada se politički subjekti pozivaju na potpisani kodeks.
